DE BEUSICHEMSE WAARD
Uiterwaarden bij Beusichem
De Beusichemse Waard is een grote waard, die loopt vanaf de trektelpost door tot de Schaardijkse weg nabij Ravenswaaij. In het westelijk gedeelte is een ooibosje aanwezig met wilgen en populieren. Vanaf even oostelijk van de Weidsteeg tot voorbij de Veerweg Beusichem is rond 2004 – 2005 een natuurontwikkelingsproject uitgevoerd. Het oostelijke gedeelte van het gebied, waar de boerderijen ‘Den Oven’ en ‘De Duinen’ zijn gelegen, bestaat uit grootschalig landbouwgebied.
Het gebied is niet toegankelijk. Het is te overzien vanaf de Beusichemse Dijk en de Veerweg Beusichem.
In het ooibosje is al decennialang een blauwe reigerkolonie gevestigd. Buiten het broedseizoen slaapt de grote zilverreiger hier met regelmaat. Incidenteel is de kwak er aangetroffen, zodat het bosje onder lokale vogelaars bekend staat als het ‘kwakkenbosje’.
Op de grens van de Beusichemse Waard en de Redichemse Waard ligt de trektelpost, dit is een zeer goede locatie om trekvogels te observeren tijdens de voorjaars- en herfsttrek. De site heeft twee posten: een in het westen voor voorjaarsmigratie en een in het oosten voor herfstmigratie. De site ligt naast de rivier de Lek en is daarom ideaal om migratie over land te observeren door zangvogels, zoals vinken, zwaluwen, piepers en migranten die de rivier volgen, zoals meeuwen, sterns en watervogels. De voorjaarstrek is vaak ontspannen en lage tot middelgrote aantallen vogels passeren, vooral in vergelijking met de herfsttrek. Zwaluwen worden vaak gezien bij kleine koppels, zoals boerenzwaluw, huiszwaluw en oeverzwaluw. Piepers en kwikstaarten, zoals graspieper, kunnen in grote aantallen boven het hoofd passeren. Lijsters zijn in kleine aantallen te zien, zoals grote lijster en kramsvogel. Soms kunnen kleine groepen beflijster boven het hoofd passeren of zelfs in de buurt van de paal landen. Door de ligging naast de rivier zijn soorten als visarend vaak te zien. Ook kiekendieven, valken en buizerds, zoals bruine kiekendief en boomvalk, kunnen door het gebied trekken terwijl ze (deels) op zoek zijn naar prooien. Als je geluk hebt, komt er een smelleken aan je voorbij. Steltlopers worden ook vaak gespot, langs de rivier, zoals kemphaan en regenwulp. Herfstmigratie kan erg spannend zijn. Enorme aantallen migranten kunnen in één ochtend overvliegen. Watervogels zijn te zien die de rivier volgen in grote kuddes, zoals kleine zwaan, pijlstaart en smient. Veel soorten roofvogels passeren, vooral later in de ochtend, zoals visarend, wespendief en blauwe kiekendief. Als je geluk hebt, is er een zeearend te spotten. Grote aantallen kievit rusten in het gebied op de dammen of weilanden grenzend aan de rivier. Schaarse soorten die de rivier volgen zijn dwergmeeuw en pontische meeuw. Enorme aantallen zangvogels passeren het gebied, zoals duizenden vink, graspieper, veldleeuwerik en lijsters. Ook worden vaak grote zwermen houtduif gezien, vliegend in grote bubbelvormige patronen. De site bestaat uit weilanden met verspreide bomen en struiken. In het voorjaar broeden hier veel soorten gewone zangvogels, zoals grasmus en tjiftjaf. De hekken rondom de weilanden zijn een goede plek voor roodborsttapuit en paapje. Vlakbij de rivier zijn vaak ijsvogel en oeverloper aanwezig en ze kunnen je heel dichtbij passeren.
Als je geluk hebt en stil bent, kan een bever voor je zwemmen en de rivier volgen.
Aan de andere kant van de rivier broedt havik in het beboste gebied, de roep is vaak te horen.
De Kerswerf, de westkant van de grotere Beusichemse Waard, is een vrij groot waterrijk gebied aan de noordoostelijke kant van de stad Culemborg. Het maakt deel uit van de uiterwaarden van de rivier de Lek en bestaat uit meerdere grote vijvers die gedurende het seizoen in waterniveau variëren. De vijvers zijn omgeven door kleine struiken en verspreide bomen, rietvelden en landbouwvelden. Tijdens de voorjaarstrek is het waterpeil (meestal) vrij laag waardoor veel oevers zichtbaar zijn en het een ideaal foerageergebied is voor vele soorten migrerende steltlopers, zoals zwarte ruiter, groenpootruiter en bosruiter. Veel voorkomende soorten die hier waargenomen kunnen worden zijn oeverloper en kleine plevier. Door de ligging nabij de Lek is de Kerswerf uitermate geschikt voor zeldzame soorten trekkende steltlopers, zoals bontbekplevier, krombekstrandloper en steltkluut. Het gebied wordt ook gebruikt door vele soorten gewone watervogels, maar ook schaarsere soorten zoals zomertaling en lepelaar kunnen aanwezig zijn. De omliggende grasvelden zijn in het voorjaar en herfsttrek geweldig voor grote koppels gele kwikstaart, noordse kwikstaart en rouwkwikstaart. Andere zangvogels die op deze weilanden te vinden zijn, zijn tapuit, roodborsttapuit en paapje. Delen van de kustlijn van de Lek worden gebruikt door grote broedkoppels van oeverzwaluw. Ze hebben de neiging om tijdens het broedseizoen in mei en juni boven de vijvers van de Kerswerf te foerageren
De waterpartijen en de rabatten ter hoogte van de Kerswerf zijn van belang voor amfibieën. De belangrijkste is wel de kamsalamander. De heikikker komt ook hier en daar voor met name in allerlei plasjes onder langs de Lekdijk.
Foto’s uit de Beusichemse Waard: